Kώστας Kαββαθάς
«Ένας ποταμός μπουρδολογίας πνίγει τη χώρα σκοτώνοντας κάθε δημιουργική
προσπάθεια και κανείς, μα κανείς, δε φαίνεται να το καταλαβαίνει ή να κάνει
κάτι γι? αυτό?»
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΒΒΑΘΑΣ
ΟΠΩΣ μπορεί να σας διαβεβαιώσει κάθε δημοσιογράφος που έχει την τύχη (ή την
ατυχία) να γράφει σε ένα μηνιαίο περιοδικό, αυτή η σελίδα κάθε άλλο παρά
εύκολα γράφεται. Κι αυτό συμβαίνει, γιατί λόγω των ημερομηνιών έκδοσης το
περιεχόμενό της κινδυνεύει -όταν θα κυκλοφορήσει το περιοδικό- να μην έχει
καμία σχέση με την πραγματικότητα. Μπορεί, για να αναφέρουμε ένα απλό
παράδειγμα, να γράψεις επαίνους για το νέο σύστημα εκπαίδευσης και
εξετάσεων των υποψήφιων οδηγών και στις 22 του μηνός ο νόμος να αλλάξει, ο
υπουργός Μεταφορών να «αναδομηθεί», να ξεχαστεί ή να ακυρωθεί. Επειδή είναι
πρακτικά αδύνατο να ξαναγράψεις το άρθρο, τυπώνοντας 80.000 (καινούρια)
φύλλα, οι αναγνώστες μπορεί να πιστέψουν ότι τα έχεις χαμένα!
Έτσι, κάθε μήνα, είσαι αναγκασμένος να γράφεις ένα «κομμάτι» που
επικεντρώνεται σε καταστάσεις και πρακτικές αντί σε «καυτές» ειδήσεις. Και
επειδή το Εν Λευκώ είναι το εκδοτικό σημείωμα ενός αυτοκινητιστικού
περιοδικού, κανονικά θα έπρεπε, σ? αυτή εδώ τη σελίδα, ο αναγνώστης να
διαβάζει ειδήσεις που έχουν σχέση με την αυτοκίνηση, την
αυτοκινητοβιομηχανία και τους αγώνες. Να όμως που, όσο και να ψάξεις στον
τομέα μας πραγματικές ειδήσεις δεν υπάρχουν.
Σε άλλη χώρα αυτή εδώ η σελίδα θα μπορούσε, ίσως, να έχει κάθε μήνα και μια
αποκλειστικότητα. Όπως για παράδειγμα (ευχαριστώ, Τάσο Γούλα) τα σχέδια του
Γκρουπ της Φολκσβάγκεν που ενδιαφέρουν άλλες χώρες, αλλά όχι την Ελλάδα.
Ποιος αναγνώστης, αρμόδιος ή πολιτικός ενδιαφέρεται για το ότι οι
6κύλινδροι και 8κύλινδροι κινητήρες του Γκρουπ καθώς και 30.000 Αουντι TT
και TTS θα κατασκευάζονται και θα συναρμολογούνται στην Ουγγαρία και ποιος
υπουργός Ανάπτυξης νοιάζεται αν από το έτος 2.000 τα A6 και τα Σκόντα
Φελίτσια θα κατασκευάζονται στις? Ινδίες;
Αν ζούσαμε σε άλλη χώρα, όπου θα υπήρχε ακόμα η τσίπα και το φιλότιμο και
όπου οι πολιτικοί της δεν θα ασχολούνταν με τις διαρχίες και τις τριαρχίες,
ίσως αυτές οι ειδήσεις να είχαν θέση στο Εν Λευκώ. Στην Ελλάδα, όμως, όπου
«είδηση» αποτελεί το ότι έφτασε το νέο Νέξους, στο οποίο το ραδιοκασετόφωνο
είναι «στάνταρ», τι να γράψεις;
Σε κάποια άλλη χώρα ο δημοσιογράφος που κατέχει τη δική μου θέση θα
μπορούσε να δημοσιεύσει τις αποκλειστικότες που «έβγαλε» μιλώντας με τους
επικεφαλής της αυτοκινητοβιομηχανίας, τους μηχανικούς, τους ερευνητές και
τους σχεδιαστές. Θα μου πείτε ότι και τώρα μπορεί, και θα συμφωνήσω μαζί
σας, αλλά και θα σας ρωτήσω: ποιον Έλληνα ενδιαφέρει αν η Μπε Εμ Βε θα
κάνει (ή έκανε) εργοστάσιο στη? Νότια Καρολίνα; Και ακόμα ποιον πατριώτη
κόφτει αν η Μερτσέντες θα συναρμολογεί το νέο της αυτοκίνητο και στη Νότια
Αφρική;
Εδώ γράψαμε ότι το νέο Αουντι A3 μπορεί να συναρμολογείται στα? Σκόπια και
κανενός δεν ίδρωσε τ? αυτί (και να ίδρωνε τίποτα δεν θα γινόταν).
Ό,τι για τις πραγματικά προηγμένες χώρες αποτελεί είδηση, για την Τζουτζία
είναι, στην καλύτερη περίπτωση, υλικό για ένα μονόστηλο στις οικονομικές
σελίδες των εφημερίδων.
Τα σκεπτόμουν όλα αυτά παρακολουθώντας (χάρη στο δορυφορικό «πιάτο» που
μόλις απέκτησα) τις μεγάλες «γιορτές», που στήνονται κάθε σαββατοκύριακο
στις πίστες όλων των ευρωπαϊκών χωρών, με την ευκαιρία των αγώνων των
διάφορων πρωταθλημάτων. Εκατό χιλιάδες θεατές και 40 ομάδες στους αγώνες
του Παγκοσμίου Μοτοσικλέτας, εκατόν πενήντα χιλιάδες στους αγώνες της
Φόρμουλα 1, εκατόν είκοσι χιλιάδες στις συναντήσεις του Ευρωπαϊκού
Πρωταθλήματος Αυτοκινήτων Τουρισμού...
Ανθρωποι, μηχανές, τεχνολογική εξέλιξη, χορηγοί, τηλεοπτικά κανάλια, αλλά
πάνω απ? όλα ευγένεια και δημιουργία, δύναμη και αποφασιστικότητα.
Χαίρεσαι να τους βλέπεις. Οδηγούς και θεατές, μηχανικούς και σχεδιαστές.
Ένας ολόκληρος κόσμος που τιμά τις αγάπες μας, τα «χόμπι» μας,
διαχωρίζοντάς τα από τη μίζερη, μπακάλικη νεοελληνική «πραγματικότητα». Και
είναι αυτή η πραγματικότητα που με (μας) εμποδίζει να γράψω άρθρα σαν
εκείνα που υπονοεί ο καλός μας φίλος και συνεργάτης Λέοναρντ Σετράιτ και
που εύστοχα θίγει ο Νίκος Δήμου σ? αυτό το τεύχος.
Ας συνέβαινε στην Ελλάδα το 1/10 απ? τα όσα συμβαίνουν στην «Ευρώπη», θα
βλέπατε τι θα κάναμε. Λυπάμαι που δεν κράτησα τα στοιχεία που διάβασα στους
Φινάνσιαλ Τάιμς, αλλά, αν δεν κάνω λάθος, στην Αγγλία λειτουργούν πάνω από
600 επιχειρήσεις που ασχολούνται αποκλειστικά με τους? αγώνες! Ένα από τα
βασιλικά Βραβεία Εξαγωγών μάλιστα απενεμήθη στη Ρέιναρντ, που κατασκευάζει
και εξάγει σε όλο τον κόσμο πλαίσια αγωνιστικών αυτοκινήτων. Στις
επιχειρήσεις αυτές απασχολούνται μερικές χιλιάδες άνθρωποι και ο τζίρος
τους φθάνει σε αστρονομικά ποσά.
Το ίδιο στην Ιταλία, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στις Η.Π.Α, στην Ιαπωνία,
ακόμα και στην Ισπανία.
Σ? αυτές τις χώρες ο ειδικός Τύπος και οι τεχνικοί δημοσιογράφοι έχουν κάθε
μέρα κάτι να πουν, κάτι να στηρίξουν. Εδώ τι έχουν να παρουσιάσουν; Τίποτα
πέρα από τις δοκιμές εισαγόμενων προϊόντων και τις περιγραφές ξένων και
(υποβαθμισμένων) ελληνικών αγώνων. Πού και πού, οι τεχνικοί δημοσιογράφοι
έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν κάτι ξεχωριστό ή να νιώσουν μια μοναδική
εμπειρία, αλλά ακόμα και αυτό δεν αρκεί για να γεμίσει τις μπαταρίες τους.
Από την εξίσωση λείπει ο εθνικός παράγοντας. Λείπουν οι έλληνες δημιουργοί.
Πώς να μη λείπουν, όταν από το πρωί μέχρι τα μαύρα μεσάνυχτα η χώρα
ασχολείται με άλλα σημαντικά «γεγονότα», όπως είναι οι εξεγέρσεις στις
φυλακές, οι αποδράσεις των κρατουμένων, τα «ανθρωποκυνηγητά» που
«εξαπολύει» η αστυνομία, οι περιγραφές δολοφονιών (σε στιλ Ντικ Τρέισι), η
δράση του Ρωχάμη, ο επαγγελματικός και κοινωνικός προσανατολισμός του
Κοεμτζή ή, στην «καλύτερη» περίπτωση, αν στο μέλλον του κυβερνώντος
κόμματος προβλέπεται? διαρχία/τριαρχία ή τετραρχία!
Ένας ποταμός μπουρδολογίας πνίγει τη χώρα σκοτώνοντας κάθε δημιουργική
προσπάθεια και κανείς, μα κανείς, δε φαίνεται να το καταλαβαίνει ή να κάνει
κάτι γι? αυτό.
Δεν ξέρω αν τελικά, για το κλίμα που έχει δημιουργηθεί, φταίνε οι
δημοσιογράφοι, οι πολιτικοί, ο λαός ή όλοι μαζί.
Πάρτε όμως σαν παράδειγμα τον καλό μήνα Μάιο. Τι σας «έμεινε» απ? αυτόν;
Σίγουρα το κλείσιμο της εθνικής από «αγανακτισμένους κατοίκους» που δεν
θέλουν χωματερή στην περιοχή τους. Οπωσδήποτε οι αποκαλύψεις για τα
λαδώματα υψηλόβαθμων στελεχών του ΟΤΕ? Το κυνηγητό του Ρωχάμη. Ο? τάφος
ενός δολοφονημένου κακοποιού. Ίσως οι εικόνες από το φριχτό δυστύχημα στη
λεωφόρο Κηφισίας, όπου τρεις νέοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από το αλκοόλ
και την τυφλή επίδειξη «ικανοτήτων» στους δημόσιους δρόμους.
Στη μέση κάθε μήνα, όταν έρχεται η στιγμή να γράψω το Εν Λευκώ, σκέπτομαι
με ποιο θέμα ν? ασχοληθώ και πάντα βρίσκω μπροστά μου έναν τοίχο. Έτσι,
κάθε φορά, αναγκάζομαι να κάνω ένα σημείωμα (άρθρο;) που περισσότερο
«βγάζει» την αγωνία μου γι? αυτό το απέραντο τέλμα παρά το ενδιαφέρον και
την αγάπη μου για την αυτοκίνηση. Την αυτοκίνηση που, κατά ένα μεγάλο
ποσοστό, έχει πέσει σε χέρια ψυχρών επιχειρηματιών που πουλάνε (και καλά
κάνουν οι άνθρωποι) αυτοκίνητα με τον ίδιο τρόπο που θα πουλούσαν? όσπρια ή
απορρυπαντικά.
Από τη μια λοιπόν έχουμε την κατάσταση που μόλις περιγράψαμε. Από την άλλη
το χάος και το θανατικό στα δρομοσφαγεία. Στη μία γωνία μας περιμένουν οι
έλληνες μηχανοδηγοί, φοβισμένοι, τρομοκρατημένοι και άσχετοι με το θέμα.
Στην άλλη οι νόμοι. Φτιαγμένοι από ανοργασμικούς χαρτογιακάδες και
ανέραστες γεροντοκόρες. Στην τρίτη, οι πολιτικοί, στην πλειοψηφία τους κι
αυτοί ανέραστοι και ανοργασμικοί, προσκολλημένοι στο μικρόκοσμό τους και
στο παρελθόν. Και εμπρός μας, αληθινό τείχος του Βερολίνου, υψώνεται η
«νεοελληνική πραγματικότητα», που δεν είναι άλλη απ? αυτή που βλέπουμε στα
«παράθυρα των οχτώμιση», να κυνηγάει την ...ουρά της.
Πολύ θα ήθελα, τώρα στο δεύτερο μισό της ζωής μου, να έκανα κι εγώ ό,τι
κάνουν οι (καλοί) τεχνικοί δημοσιογράφοι στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Να
παρουσιάσω τη δουλειά των συμπατριωτών μου, όχι επειδή ως Έλληνες είμαστε
«καλύτεροι» από τους άλλους, αλλά επειδή ως Έλληνες έπρεπε να κάνουμε το
ίδιο καλά ό,τι κάνουν οι άλλοι! Το μόνο όμως που μπορώ να κάνω είναι να πάω
στα ταξίδια που με καλούν, να δοκιμάσω τα αυτοκίνητά τους, να δω τους
αγώνες τους, να μιλήσω με τους μηχανικούς τους και τους σχεδιαστές τους, να
συγκινηθώ με τις δημιουργίες τους. Και μετά, να επιστρέψω στην Αθήνα, να
καθίσω μπροστά στην οθόνη και να γράψω ένα κομμάτι για το πόσο καλά κρατάει
το δρόμο η νέα Σιτροέν, το νέο Μπε Εμ Βε, το νέο Φίατ ή πόσο φθηνά μπορεί ο
Έλληνας να αγοράσει το νέο Εσκαργκό, Σπαγκέτι ή Μπαντζάι...
Με τέτοια δεδομένα πάλι καλά που ακόμα? υπάρχουμε, που βγάζουμε αυτό το
περιοδικό και γράφουμε αυτά τα άρθρα.
Όπως λέει και ο Λέοναρντ, μην πυροβολείτε τα αυτοκίνητα και τους τεχνικούς
δημοσιογράφους.
Πυροβολήστε (στο δόξα πατρί) όλους εκείνους που με τα λάθη και τις
παραλήψεις τους κατάφεραν να κάνουν την Ελλάδα μια χώρα όπου το μόνο που
ξέρει να κάνει καλά, είναι να μπουρδολογεί, να ζηλεύει, να μισεί τους
επιτυχημένους, να καταστρέφει και να εισάγει? αλάτι από την Τουρκία._Κ.Κ.